Znanych jest około 60 gatunków alstremerii występujących w stanie naturalnym w tropikalnej strefie Ameryki Południowej. Kilka z nich, np. Alstroemeria ligtu i A. aurantiaca są, choć bardzo rzadko ze względu na przemarzanie, uprawiane w naszych ogrodach jako byliny.
Odmiany. Obecnie uprawia się około 40 odmian alstremerii, wyhodowanych przede wszystkim przez firmę Parigo w Anglii i przez van Staaverena w Holandii. Są to mieszańce nieznanego pochodzenia. Odznaczają się one liczniejszymi i większymi kwiatami oraz silniejszym wzrostem niż gatunki. Charakterystykę odmian podano w tabeli 1. Wymagania. Alstremeria ma duże wymagania co do światła. Stwierdzono, że przedłużenie dnia podczas zimy przyspiesza kwitnienie i zwiększa liczbę kwiatostanów. Jednak zbyt długi dzień powoduje wyrastanie
| Wysokość roślin w cm | Liczba oędów w szt. z m2 | Okres kwitnienia |
| 100—150 | 60—90 | wiosna |
| 180—200 | 60—100 | wiosna i jesień |
| 180—220 | 60—80 | wiosna i jesień |
| 150 | 75—100 | wiosna i jesień |
| 150 | 80—100 | wiosna i jesień |
| 180—200 | 80—100 | wiosna i jesień |
| 150 | 75—100 | cały rok |
| 180—200 | 60—80 | wiosna |
| 160—200 | 80—90 | wiosna i niekiedy jesień |
| 120—170 | 70—90 | wiosna |
| 100—150 | 70—90 | wiosna i lato |
| 180—200 | 60—100 | wiosna i jesień |
| 180—200 | 70—90 | wiosna i jesień |
| 180—200 | 70—90 | wiosna i jesień |
| 180—220 | 80—100 | wiosna i jesień |
krótkich pędów, a także zmniejszenie zarówno ilości kwiatostanów, jak i liczby kwiatów w kwiatostanie. Optymalna długość dnia dla poszczególnych odmian jest różna i wynosi np.: 11 godzin dla ‘Beauty’; 12—13 godzin dla’Canaria’, ‘Orchid Flower’, ‘Yellow Tiger’ oraz 13—14 godzin dla ‘Regina’ i ‘Starosa’.
Do doświetlania wystarcza światło o natężeniu około 50 lx, a można je stosować dwoma sposobami. Pierwszy, popularniejszy, polega na przedłużeniu naturalnego dnia, drugi natomiast na przerywaniu nocy na okres 2—3 godzin.
W uprawie alstremerii temperatura nie powinna przekraczać 20°C, z tego powodu szczególnie nadają się dla niej chłodne rejony nadmorskie.
Rośliny podczas intensywnego wzrostu wymagają obfitego podlewania i wysokiej, wynoszącej 80—85% wilgotności powietrza.
Rozmnażanie. Odmiany alstremerii mnoży się wyłącznie wegetatywnie przez podział karp. Dzielenie wykonuje się najczęściej w sierpniu, chociaż można również w lutym. Rośliny mateczne ostrożnie wyjmuje się z podłoża, usuwa ziemię i karpy tnie ostrym nożem tak, aby każda część miała przynajmniej jedno oczko (pąk). W celu uniknięcia porażenia grzybami uzyskane z podziału części zanurza się w 0,05% roztworze Benlate. Następnie sadzi się je do doniczek w substrat torfowy, tj. torf wysoki zwapnowany do pH 6,0 i wzbogacony mieszanką wieloskładnikową w ilości 0,5 g/l.
Pielęgnacja sadzonek polega na utrzymywaniu w szklarni temperatury 16—18°C i częstym zraszaniu roślin. W takich warunkach ukorzenianie trwa 2—3 tygodnie. Po jego zakończeniu temperaturę obniża się do 14—16°C i rośliny kilkakrotnie dokarmia 0,2% roztworem Florovitu. Jesienią są gotowe do sadzenia na miejsce stałe.
Podłoże i sadzenie. Alstremeria wymaga przepuszczalnych podłoży o dużej zawartości próchnicy. Zbyt wilgotne ziemie są przyczyną zagniwania korzeni, stąd przy wysokim poziomie wody gruntowej konieczne jest dobre zdrenowanie. Zawartość próchnicy można zwiększyć stosując w nawożeniu podstawowym dobrze rozłożony obornik. Przykładem odpowiedniego podłoża jest torf zmieszany z ziemią kompostową z dodatkiem obornika. Optymalne pH podłoża wynosi 5,5—6,5, a 1 litr ziemi powinien zawierać: 1 20—150 mg N, 150—200 mg P, 300—350 mg K, 500—1000 mg Ca i 50—60 mg Mg.
Alstremerię uprawia się przede wszystkim na zagonach, rzadziej w pojemnikach. Na zagony szerokości 1 m, o miąższości warstwy podłoża wynoszącej 50 cm, sadzi się rośliny w rozstawie 50X40 cm lub 50X60 cm, w zależności od siły wzrostu odmiany. Do odmian silnie rosnących należą np.: ‘Red Surprise’ i ‘Regina’. W przypadku uprawy alstremerii w pojemnikach wybiera się naczynia wysokie, o dużej pojemności i dobrym odpływie wody. Mogą to być np. wiadra o pojemności 12 I lub duże skrzynki plastykowe używane w obrocie warzywami. Do wiader sadzi się po jednej roślinie, a do skrzynek po dwie. W kontenerach alstremerię uprawia się 1 rok.
Rośliny na miejsce stałe sadzi się jesienią, tj. od września do października, przy czym odmiany silnie rosnące można sadzić jeszcze do połowy listopada.
Zabiegi pielęgnacyjne. W celu utrzymania odpowiedniej temperatury konieczne jest częste wietrzenie szklarni od wiosny do jesieni. Należy przy tym unikać przeciągów.
Zbiór kwiatów. Pędy kwiatostanowe wyrywa się w momencie wybarwienia się pierwszych kwiatów. Jedynie u odmian Regina i Harmony zaleca się wycinanie pędów. Alstromeria kwitnie przez 2 miesiące, dwukrotnie w ciągu roku; wiosną w kwietniu-czerwcu, a jesienią we wrześniu-listopadzie. Z m2 zbiera się 150—250 kwiatostanów (tab. 2.).
Po zbiorze alstremerię sortuje się na trzy wybory w zależności od budowy kwiatostanu, długości i sztywności pędu. Do wyboru I zalicza się kwiatostany mające co najmniej 4 rozgałęzienia i 12 kwiatów lub pąków. Długość pędu powinna wynosić 60 cm. W II wyborze znajdują się te alstremerie, które mają 3 rozgałęzienia i 9 kwiatów oraz pędy
długości co najmniej 50 cm. Do III wyboru zalicza się kwiatostany o 2 rozgałęzieniach i 6 kwiatach, osadzone na pędach długości 40 cm. W przypadku wyboru I odchylenie pędu od pionu może wynosić do 15 cm, a w wyborze II — do 20 cm.
Kwiatostany alstromerii można przez tydzień przechowywać wstawione do wody, w jasnym pomieszczeniu o temperaturze 1°C. Duże kłopoty podczas sortowania i pakowania alstremerii sprawiają kruche liście, które bardzo łatwo się łamią, obniżając wartość dekoracyjną kwiatów. Dlatego też przed sprzedażą dolne części pędów pozbawia się liści. Ochrona przed chorobami i szkodnikami. Do najgroźniejszych chorób alstremerii należy zgorzel zgnilakowa (czynnik chorobotwórczy — Pyt- hium sp.). Podstawa pędów i korzenie stają się brązowoczarne i zagniwają, liście żółkną i więdną, a z czasem całe rośliny zamierają. Rozwojowi choroby sprzyja zbyt wysoka wilgotność podłoża i niska temperatura. Porażone rośliny należy usunąć, a pozostałe podlać Dexonem (0,04%).
W czasie miesięcy zimowych na roślinach może wystąpić szara pleśń (czynnik chorobotwórczy — Botrytis cinerea). Rośliny nie tworzą nowych pędów, a korzenie zagniwają na sucho. Chorobie sprzyja zbyt wysoka wilgotność powietrza, a także duża liczba pędów na roślinie. Do zwalczania zaleca się opryskiwanie Benlatem (0,05 %) lub Euparenem (0,25 %). Mokrą zgnilizną korzeni i w następstwie zamieraniem roślin objawia się bakterioza (czynniki chorobotwórcze — Erwinia carotovora, Erwinia aroidea). Podobnie jak w przypadku Pythium rozwojowi choroby sprzyja zbyt wilgotne podłoże i niska temperatura. W celu zwalczania stosuje się opryskiwanie Cynkomiedzianem (0,2%).
Ze szkodników na alstremerii najczęściej żerują mszyce, przędziorek Chmielowiec i ślimaki. Rozwojowi mszyc (Aulacorthum solanii, Myzodes persicae) i przędziorka chmielowca (Tetranychus urticae) sprzyja suche powietrze i wysoka temperatura w szklarni. Zwalczanie mszyc polega na opryskiwaniu Metasystoxem (0,1 %) lub Pirimorem (0,05%), a przeciwko przędziorkowi stosuje się opryskiwanie Rospinem (0,2%). Ślimaki (Gastropoda) żerują na liściach wygryzając różnego kształtu otwory. W celu zwalczenia tych szkodników wykłada się Pużomor lub Mesurol